Łazarz
Dlaczego zajmujemy się tą dzielnicą Poznania? Otóż na Łazarzu, pod adresem wówczas Glogauerstrasse 87 a obecnie ul. Głogowska 69, w dniu 23 września 1914 r. urodził się Leonard Turkowski. Urodził się w kamienicy zbudowanej przez Bambra - Stanisława Genslera.Na zdjęciach Gensler (1916) i jego kamienica (2005).
Na Łazarzu, w kościele Matki Boskiej Bolesnej Leonard Turkowski był ochrzczony i przyjął pierwszą komunię. Na Łazarzu uczęszczał do IX Szkoły Powszechnej Św. Łazarz, czego dowodem zachowane świadectwo ukończenia pierwszej klasy. Na Łazarzu, w mieszkaniu rodziców przy Głogowskiej 69 mieszkał aż do śmierci ojca, choć... niejednokrotnie na krótsze lub dłuższe okresy mieszkanie to opuszczał.
Łazarzowi - dzielnicy swego dzieciństwa i młodości Leonard Turkowski poświęcił niemałą część twórczości.
Wiersze
Wiosna na Łazarzu
Więc przede wszystkim w Parku Wilsona --
w sercu łazarskiej dzielnicy --
rozniosła wici:
zielone, zielone, zielone.
Wlazła dokładnie wszędzie:
aż na topoli szczyty nagie.
Na małym cienistym stawie
ponasadzała łabędzie.
A potem krwią swą zieloną
trysnęła na każdy balkon --
i złotą, lśniącą czarką
podlała mi drzewa przed domem.
Wreszcie z szaleństwem dziecięcia
otwarła słoneczny hydrant
i w twarzach ludzi zastygła
jasną ulewą szczęścia.
Powyższy tekst wiersza napisanego przez 19-letniego autora w 1933 roku i opublikowanego w tomiku "Krzyż na rozdrożu" uwzględnia późniejsze poprawki autora naniesione ołówkiem na oryginale. Zobacz stronę z tomiku "Krzyż na rozdrożu".
Również z tomiku "Krzyż na rozdrożu" pochodzi kolejny wiersz związany z Łazarzem.
Wilson
Rażą nas twoje brzydkie
nieprasowane spodnie,
Podnosi nas za to oblicze
poważne a pogodne.
Lecz cóż brzydota spodni?
cóż, że twa twarz nas bierze?
Chwała ci za tę Polskę,
która pod tobą leży!
Co z tymi spodniami Wilsona? Leonard Turkowski urodził się i mieszkał z rodzicami kilkaset metrów od parku Wilsona, na którego skraju stał ofiarowany przez Paderewskiego w 1931 roku pomnik prezydenta Woodrowa Wilsona autorstwa amerykańskiego rzeźbiarza, który chyba wiedział, jakie spodnie nosił Wilson. Pomnik zniszczyli Niemcy, po wojnie park otrzymał imię Kasprzaka i adekwatny monument. W 1990 roku przywrócono park Wilsonowi, ale postawiono tylko popiersie i problem spodni przestał istnieć.
Felietony
Wiele lat po opuszczeniu ukochanego Poznania, od 1983 roku aż do śmierci w styczniu 1985 r., w poznańskim wówczas tygodniku "Wprost" Leonard Turkowski publikował w cyklu "Powroty" wspomnienia ze swej młodości, opisując miejsca, osoby, wydarzenia, o których pamięć postanowił uratować. Oto kilka przykładów.
Spośród 91 felietonów opublikowanych w serii "Powroty" ulica Głogowska wymieniana jest w 23. Zapraszamy do ich lektury.
Powieść
Nie można też pominąć wspomnieniowej trylogii. W pierwszej części - "Księdze mojego domu", dzieciństwo i młodość autora, życie na Łazarzu w okresie międzywojennym opisuje rozdział III. Wokół domu.